Zutphen is een vestingstad. Een vestingstad, wat is dat? Zutphen is versterkt met vestingwerken om strategische punten te bewaken. Denk bijvoorbeeld aan dikke stadsmuren en uitkijktorens.
Een korte geschiedenis van de vestingstad Zutphen
Zutphen heeft een gunstige ligging aan de IJssel en de Berkel. Dat maakte haar vaak het doelwit van vijandige invallen. Al in de middeleeuwen werden ter verdediging ringwallen opgeworpen en grachten gegraven. Rond 1200 verwierf Zutphen stadsrechten. Hierdoor kon er een stadsmuur worden gebouwd. Deze muur was voorzien van waltorens en poorten. Toen de Spanjaarden in 1572 de stad aanvielen, bleek dat de stadsmuur niet bestand was tegen aanvallen met kanonnen. Begin 17e eeuw werd de muur voorzien van bastions met pijlpuntvormen. Hierdoor kon vrijelijk voorlangs de eigen muren worden geschoten om de vijandelijke nadering te verhinderen. In de eeuwen daarna zijn er nog diverse veranderingen aan de stadsmuur doorgevoerd.
Vestingstad Zutphen in de 19e eeuw
In de 19e eeuw komt de functie van de vestingwerken ter discussie te staan. De oorlogvoering van Napoleon had een veel dynamischer karakter. Ook door de ontwikkeling van de wapens werd er getwijfeld aan de nut van vestingwerken. Daarnaast hinderden de vestingmuren de ontwikkeling en groei van de stad. In 1874 werd de Vestingwet tot regeling en voltooiing van het vestingstelsel van kracht. De vesting Zutphen bestond niet meer.
Wat is er nog aan vestingwerken in Zutphen te zien?
Er zijn nog diverse overblijfselen van de oude vestingwerken te vinden in Zutphen. Misschien wel de meest bekend is de Berkelruïne, ook wel Berkelpoort genoemd. Hieronder volgen nog meer voorbeelden.
Bourgonjetoren, een geschutstoren uit 1457.
Drogenapstoren, een stadspoort gebouwd in de 15e eeuw.
Stadsmuur met twee torens bij de Armenhage.
Stadsmuur bij de Bleek
Spanjaardspoort of Spaanse Poort, een voorpoort van de Nieuwstadspoort